یکی از انواع عارضه هایی که در نوزادان احتمال بروز دارد، انحراف زانو است. انحراف زانو شامل پرانتزی شدن و یا ضربدری شدن پاها است. به طور کلی انحراف زانو به وضعیتی گفته می شود که در آن استخوان های ناحیه زانو و ساق پا از مسیر مستقیم منحرف شده اند در حالیکه باید در یک مسیر صاف و مسقیم شکل گرفته باشند.
انحراف زانو، به عارضه ای گفته می شود که طی آن زانو از حالت عادی خود منحرف شده و در این حالت استخوان ران و ساق پا در یک راستا قرار ندارند. مفصل زانو، از اصلی ترین و پیچیده ترین مفصل های بدن است. این مفصل از 3 بخش استخوان ران، درشت نی و کشکک زانو تشکیل شده که در کنار هم به پایداری زانو کمک می کنند.
انحراف زانو در بسیاری از موارد بصورت مادرزادی و در برخی موارد بصورت غیر مادر زاد اتفاق می افتد. این امر موجب می شود تا فشار وارده بر مفصل زانو، از حالت طبیعی بیشتر شود و در برخی موارد این مشکل می تواند در فعالیت و عملکرد روزانه فرد اختلال ایجاد کند. این عارضه انواع مختلفی دارد که در ادامه این مطلب به آن خواهیم پرداخت.
آناتومی زانو
مفصل زانو از 3 استخوان درشت نی، ران و کشکک تشکیل شده است. این 3 استخوان در کنار هم باعث پایداری و ثبات زانو می شوند. بخش زیادی از وزن بدن در هنگام راه رفتن، دویدن و فعالیت های روزانه روی زانو است، بنابراین این مفصل در حالت عادی نیز فشار زیادی را متحمل می شود و در توزیع وزن و تعادل بدن نقش مهمی دارد.
با منحرف شدن زانو و به هم خوردن راستای طبیعی آن، فشار وارد بر این مفصل بیشتر نیز می شود. ادامه دار شدن این فشار ممکن است مشکلاتی مانند درد مزمن، ساییدگی و آرتروز و سایر آسیب های زانو را به همراه داشته باشد.
چگونگی ایجاد انحراف زانو
انحراف زانو ممکن است به دلایل مختلفی رخ دهد. این عارضه می تواند مادرزاد و یا غیر مادرزاد باشد. برخی از عوامل مانند کمبود کلسیم و ویتامین D در کودکان یا بزرگسالان و یا آسیب و ضربه به زانو در ایجاد این عارضه تاثیرگذار است. ضعیف شدن عضله 4 سر ران نیز می تواند ناپایداری و انحراف را در پی داشته باشد.
- کمبود ویتامین D
- کمبود کلسیم
- ضعف و آسیب عضلانی
- عفونت زانو
- آرتروز
- عارضه مادرزادی
انحراف زانو در نوزاد
به طور طبیعی کودکان از بدو تولد تا 6 ماهگی پای پرانتزی دارند. پس از آن معمولا کودکان در سنین 3 الی 6 سال پاهایشان حالت ضربدری می شود. این عارضه نیز در این سن طبیعی است. بعد از این مدت زمان به مرور مشکلات پاها بهبود پیدا می کنند. اما در مواردی که مفاصل زانو به درستی شکل نگیرد و تغییراتی در ظاهر پاها و مفاصل زانو ایجاد شود انحراف زانو به وجود می آید.
علل و عوامل مختلف در این عارضه دخیل هستند که یکی از آنها مشکلات مادرزادی است. بسیاری از نوازدان به دلیل نحوه قرار گیری نامناسب در داخل رحم زانو هایشان پرانتزی می شود.
از سوی دیگر انواع بیماری ها مثل نرمی استخوان از بدو تولد می تواند باعث بروز انحراف مادرزادی زانو شود. از دیگر علل این عارضه کمبود ویتامین بدن یا تغذیه نامناسب است که برخی از نوزادان در اثر این علل با انحراف زانو مواجه می شوند.
انواع انحراف زانو
انحراف زانو با توجه به دلیل ایجاد آن، به شکل های مختلفی رخ میدهد. دلایل اصلی این عارضه به دو دسته مادرزادی و غیر مادرزادی تقسیم می شود:
انحراف زانو مادرزادی
زانو پراتزی
زانو پرانتزی حالتی است که هم در افراد بزرگسال و هم در کودکان و نوزادان دیده می شود. در حالت طبیعی، زمانی که فرد می ایستد، زانو های او بصورت صاف کنار یکدیگر قرار دارند و نباید فاصله آنچنانی بین زانو ها وجود داشته باشد. اگر فاصله بین دو زانو افزایش پیدا کرده و قوزک های پا به هم بچسبند، پای فرد در حالت پرانتزی قرار دارد. این حالت اگر بیش از حد باشد، ممکن است پزشک جراحی زانو پرانتزی را پیشنهاد کند.
زانو ضربدری
زانو ضربدری در اکثر موارد در کودکان دیده می شود و ممکن است خود به خود برطرف شود. این عارضه در برخی موارد در افرار بزرگسال نیز دیده می شود. طی این عارضه، زانو به سمت داخل می چرخد. در حالت عادی، زمانی که فرد می ایستد، استخوان های پا باید صاف و بدون انحنا باشند و کشکک ها باید بطور منظم کنار یکدیگر قرار بگیرند.
در افرادی که زانوی ضربدری دارند، در هنگام ایستادن، قوزک های پا بیش از حد از هم فاصله دارند، زانو ها به هم چسبیده اند و پا حالتی شبیه ضربدر دارد. برای درمان زانو ضربدری نیاز است که به متخصص ارتوپد مراجعه شود.
عقب زدگی زانو
عقب زدگی زانو نوعی دیگر از انحراف زانو است که طی آن زانوها به سمت عقب متمایل هستند و در یک راستا قرار ندارند. این عارضه نسبت به دو حات قبلی کمتر دیده می شود.
انحراف غیر مادرزادی
در برخی موارد، انحراف زانو در اثر بیماری های مختلف و وارد شدن فشار بر مفاصل ایجاد می شود. از جمله انحرافات غیر مادرزادی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
درمان
استفاده از زانوبند و بریس
استفاده از زانوبند صرفا برای کاهش درد و کنترل علائم انحراف زانو کاربرد دارد و نمیتواند انحراف زانو را درمان کند. استفاده از بریس ها و زانو بند مخصوص باید با توصیه و تشخیص پزشک انجام شود.
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی یکی از راهکار های مناسب برای از بین بردن انحراف زانو است. طی این درمان، تکنیک های مختلفی بکار گرفته می شود تا عارضه مورد نظر به مرور زمان بهبود پیدا کند.
ورزش
ورزش می تواند با تقویت عضلات، فرم زانو را به مرور زمان اصلاح کند. برای رسیدن به نتایج مطلوب از طریق ورزش، لازم است تا تمرینات لازم را زیر نظر پزشک و بصورت مداوم انجام دهید.
جراحی
جراحی در مواردی انجام می گیرد که راهکار های درمانی دیگر موثر واقع شوند. جراحی زانو با توجه به نوع انحراف، با روش های مختلفی صورت می گیرد.
درمان زانوی پرانتزی توسط دکتر مهدی مقتدائی:
انواع علل بروز انحراف مادر زادی زانو
برخی از علل و عوامل در بروز این عارضه دخیل هستند که مهم ترین آن ها موارد زیر هستند:
- کوتاهی قد به صورت مادرزادی (آکوندروپلازی)
- بیماری کافی: این بیماری درکودکان رخ می دهد
- نرمی استخوان
- نقص در ناحیه استخوان درشت نی به صورت مادرزادی
- نقص در نحوه و چگونگی شکل گیری استخوان
- کمبود ویتامین ث
- بیماری بلانت
- بیماری دیسپلازی سیستم اسکلتی
انحراف زانو مادرزادی چگونه تشخیص داده می شود؟
در ابتدا متخصص ارتوپدی می توانند با معاینات اولیه میزان انحراف زانو را مورد ارزیابی قرار دهد. در صورتی که احتمال نرمی استخوان برای کودک از بین برود باید آزمایش خون انجام شود.
کلام آخر
پیشنهاد می کنیم اگر در خصوص انحراف زانو و درمان آن تجربه ای دارید آن را در بخش کامنت ها با ما و سایر مخاطبین به اشتراک بگذارید. شاید تجربه شما تا حدودی بتواند کمک رسان افرادی که درگیر این بیماری و عارضه هستند باشد.
دومین اقدامی که می توانید انجام دهید این است که پرسش های خود را در بخش کامنت ها قرار دهید تا در اسرع وقت پاسخ آن را در اختیارتان قرار دهیم.
0 دیدگاه