جراحی شانه یکی از روش‌های درمانی مؤثر برای رفع مشکلات و آسیب‌های مرتبط با مفصل شانه است. این جراحی می‌تواند برای درمان عوارض مختلفی مانند پارگی تاندون، دررفتگی شانه، یا التهاب شدید مفصل استفاده شود. بسته به نوع و شدت آسیب، جراحی ممکن است به صورت باز یا به روش آرتروسکوپی انجام شود که در آن از برش‌های کوچک و دوربین برای مشاهده و درمان استفاده می‌شود.
جراحی شانه چیست؟
جراحی شانه یک روش درمانی برای ترمیم یا اصلاح مشکلات و آسیب‌های مرتبط با مفصل شانه است. این جراحی معمولاً زمانی انجام می‌شود که روش‌های غیرجراحی مانند فیزیوتراپی، داروهای ضدالتهابی یا تزریقات نتوانند درد یا محدودیت حرکتی بیمار را بهبود بخشند. مشکلاتی که نیاز به جراحی شانه دارند می‌توانند شامل پارگی تاندون‌ها مانند پارگی روتاتور کاف، دررفتگی مکرر شانه، التهاب‌های مزمن مفصل یا آسیب دیدگی‌های استخوان و غضروف باشند. بسته به نوع مشکل، جراحی شانه به صورت باز یا با استفاده از آرتروسکوپی انجام می‌شود که در روش دوم از دوربین‌های کوچک برای هدایت جراحی استفاده می‌شود. هدف این جراحی، بهبود عملکرد شانه و کاهش درد بیمار است.
ساختار شانه سالم
همان طور که می‌دانید ساختار شانه سالم شامل چندین بخش اصلی است که با همکاری هم امکان حرکت گسترده و پایداری مفصل شانه را فراهم می‌کنند. ساختار شانه متشکل از سه استخوان است. استخوان اول استخوان بازو یا هومروس نام دارد، دومین استخوان، استخوان کتف یا اسکاپولا است و استخوان سوم استخوان ترقوه یا کلاویکل نام دارد. این استخوان‌ها در محل مفصل گلنوهومرال به هم متصل می‌شوند که اجازه می‌دهد شانه در جهات مختلف حرکت کند.
در کنار این استخوان‌ها، رباط‌ها و عضلاتی مانند روتاتور کاف نقش مهمی در پایداری و حرکت شانه دارند. روتاتور کاف مجموعه‌ای از چهار عضله است که سر استخوان بازو را در حفره مفصلی نگه می‌دارند و امکان چرخش و بالا بردن بازو را فراهم می‌کنند.
علاوه بر این، غضروف مفصلی که روی سطح استخوان‌ها قرار دارد، به کاهش اصطکاک و تسهیل حرکت کمک می‌کند. همچنین، کپسول مفصلی و مایع سینوویال، مفصل را نرم کرده و از آسیب به آن جلوگیری می‌کنند. یک شانه سالم ترکیبی از پایداری و انعطاف پذیری را دارد که به انسان امکان می‌دهد تا دامنه حرکتی گسترده‌ای در بازو و شانه خود داشته باشد.
چه علائمی منجر به عمل شانه می‌شود؟
علائمی که ممکن است منجر به جراحی شانه شوند، ناشی از آسیب یا بیماری‌های مزمن مرتبط با این مفصل هستند. برخی از این علائم عبارتند از:
- درد مزمن و مداوم
- محدودیت حرکتی
- ضعف عضلانی
- دررفتگی مکرر شانه
- قفل شدن یا کلیک شانه
- التهاب و تورم شدید
تشخیص دقیق و تصمیم برای جراحی پس از انجام ارزیابی‌های پزشکی، تصویربرداری مانند MRI یا X-ray و بررسی عدم پاسخ به درمان‌های غیرجراحی انجام می‌شود.
عوارض بعد از جراحی شانه
عوارض بعد از جراحی شانه ممکن است در برخی بیماران رخ دهد، اما با مراقبت مناسب و انجام صحیح دستورالعمل‌های پزشک، معمولاً این مشکلات قابل مدیریت هستند. برخی از عوارض احتمالی عبارتند از:
- درد و ناراحتی
- تورم و التهاب
- سفتی و محدودیت حرکتی
- عفونت
- آسیب عصبی یا عروقی
- خونریزی یا تشکیل لخته خون
- ناپایداری مفصل
- تشکیل بافت اسکار (چسبندگی)
با رعایت دقیق دستورات پزشک، انجام فیزیوتراپی و مراقبت‌های پس از جراحی، بیشتر این عوارض به حداقل می‌رسند و بیمار می‌تواند بهبودی خوبی داشته باشد.
مراقبت‌های بعد از عمل شانه
مراقبت‌های بعد از عمل شانه برای بهبود سریع‌تر و جلوگیری از بروز عوارض بسیار مهم هستند. برخی از نکات مهم مراقبت‌های بعد از جراحی شانه عبارتند از:
- استفاده از آتل یا بند حمایتی یا اسلینگ
- برای کاهش درد و تورم، از داروهای مسکن تجویز شده توسط پزشک استفاده می‌شود.
- استفاده از کمپرس یخ در ناحیه جراحی به مدت 15 تا 20 دقیقه چند بار در روز، می‌تواند به کاهش تورم و درد کمک کند.
- پس از چند روز یا هفته، بسته به نوع جراحی، پزشک معمولاً برنامه‌ای از تمرینات فیزیوتراپی را برای بهبود دامنه حرکتی و تقویت عضلات شانه تجویز می‌کند.
- مراقبت از محل زخم جراحی بسیار مهم است. باید زخم را خشک و تمیز نگه داشت و از تماس مستقیم آن با آب جلوگیری کرد تا خطر عفونت کاهش یابد.
هزینه جراحی شانه
هزینه جراحی شانه به عوامل مختلفی مانند نوع جراحی (باز یا آرتروسکوپی)، شدت آسیب، تجربه جراح، محل جراحی و پوشش بیمه‌ای بستگی دارد. همچنین هزینه‌های جانبی مانند آزمایش‌ها، داروها و فیزیوتراپی نیز باید در نظر گرفته شوند. به طور کلی، هزینه جراحی شانه می‌تواند از چند میلیون تا چند ده میلیون تومان متفاوت باشد و با مشاوره با پزشک و بررسی بیمه قابل تعیین است.
نتیجه گیری
جراحی شانه یک راهکار مؤثر برای درمان آسیب‌ها و مشکلات مزمن مفصل شانه است که در صورت عدم پاسخ به درمان‌های غیرجراحی مانند فیزیوتراپی و داروها، توصیه می‌شود. این جراحی می‌تواند به بهبود درد، بازیابی دامنه حرکتی، و بازگشت به فعالیت‌های روزمره کمک کند. موفقیت جراحی به عوامل مختلفی مانند نوع جراحی، مهارت جراح و مراقبت‌های پس از عمل بستگی دارد. با رعایت دستورات دکتر مهدی مقتدایی متخصص ارتوپد در این زمینهو انجام فیزیوتراپی، بیماران می‌توانند بهبودی قابل توجهی را تجربه کنند و کیفیت زندگی خود را بهبود بخشند.
سوالات متداول
جراحی شانه زمانی توصیه می‌شود که درد و محدودیت حرکتی ناشی از آسیب‌های شانه مانند پارگی تاندون، دررفتگی مکرر یا التهاب شدید با درمان‌های غیرجراحی مانند فیزیوتراپی و داروها بهبود نیابد و کیفیت زندگی بیمار به شدت تحت تأثیر قرار گیرد.
مدت زمان بهبودی بستگی به نوع جراحی و شدت آسیب دارد. بهبودی اولیه ممکن است چند هفته طول بکشد، اما بهبودی کامل و بازگشت به فعالیت‌های عادی می‌تواند چند ماه به طول انجامد. فیزیوتراپی و تمرینات توان‌بخشی در این فرآیند نقش مهمی دارند.
بله، در بسیاری از موارد، استفاده از اسلینگ برای ثابت نگه‌داشتن شانه و کاهش حرکت آن در دوره بهبودی اولیه ضروری است. مدت زمان استفاده از اسلینگ بسته به نوع جراحی و نظر پزشک متغیر است.
0 دیدگاه