قفل شدن زانو چیست و چرا رخ می‌دهد؟

قفل شدن زانو به موقعیتی اطلاق می‌شود که فرد توان خم و راست کردن زانو را نداشته و زانو در جای خود قفل می‌‎شود. قفل کردن زانو ممکن است با دلایل مختلفی رخ دهد و این اتفاق تنها چند ثانیه طول می‌کشد. مدت زمان قفل شدن زانو به این بستگی دارد که چه چیزی موچب این اتفاق شده است. در این مقاله به بررسی کامل موضوعات مرتبط با این عارضه خواهیم پرداخت.

علت قفل شدن زانو

قفل شدن زانو می‌توان با دلیل مختلفی رخ دهد که تشخیص این دلایل توسط دکتر متخصص ارتوپد انجام می‌شود علت قفل شدن زانو می‌تواند با دلایل خالی کردن زانو مشترک باشد در ادامه به عمده دلایل این عارضه اشاره خواهیم کرد:

پارگی مینیسک 

یکی از دلایل اصلی قفل شدن واقعی زانو، پارگی مینیسک است. قسمت جدا شده از پارگی مینیسک، ممکن است در مفصل گیر کند و موجب قفل شدن زانو شود. در این اتفاق صدای تق تق زانو نیز شنیده شود.

حرکت آزادانه استخوان شکسته

یکی دیگر از دلایل قفل شدن زانو شکستگی استخوان مفصل است اگر یک تکه کوچک از استخوان زانو شکسته باشد و و آزادانه در محیط حرکت کند ممکن است مانند پارگی مینیسک در مفصل زانو گیر کند و موجب قفل شدن آن شود.

بیشتر بخوانید: آرتروز زانو و هر آنچه که لازم است بدانید

آرتروز

آرتروز موجب ساییدگی مفاصل می‌شود و اگر این فرسایش و تخریب زیاد باشد غضروف تکه تکه شده و ممکن است میان مفصل زانو گیر کند و در نتیجه موجب قفل شدن زانو می‌شود. 

ورزش زیاد

برخی مواقع ورزش زیاد موجب کشیده شدن ماهیچه‌های ران می‌شود که یکی از علل قفل شدن زانو است.هرگونه ضعف در عضلات خارجی ران موجب اختلال در عملکرد زانو می‌شود.

جراحی رباط صلیبی

قفل شدن زانو یکی از عوارض احتمالی جراحی رباط صلیبی است.

انواع قفل شدن زانو

قفل شدن زانو دو نوع متفاوت دارد که در ادامه این مطلب ویژگی‌های آن را تشریح خواهیم کرد:

قفل شدن واقعی زانو

در این نوع قفل شدن زانو یک مشکل فیزیکی مانع حرکت زانو می‌شود. یک مانع مکانیکی مانند: غضروف یا استخوان از حرکت مفصل زانو جلوگیری می‌کند.

قفل شدن حقیقی زانو با توجه به مشکل فیزیکی ایجاد شده، می‌تواند دردناک یا بدون درد باشد و فرد نمی‌تواند زانوی خود را به صورت کامل صاف کند.

بیشتر بخوانید: درد قدام زانو و راهکارهای درمان آن

قفل شدن کاذب زانو

در این مدل قفل شدن زانو هیچ مانع فیزیکی و یا مکانیکی وجود ندارد بلکه بر اثر یک حرکت یا در نتیجه تداوم در یک حالت به وجود می‌آید به طور مثال اگر کسی مدت طولانی چهار زانو بنشیند، حرکت مفصل زانو مختل شده و ممکن است به هنگام بلند شدن دچار قفل شدن زانو شود. همچنین اسپاسم عضلات اطراف مفصل زانو می‌تواند از دلایل قفل شدن کاذب زانو باشد.

تشخیص قفل شدن زانو

پزشک متخصص ارتوپد برای تشخیص علت قفل شدن زانو و دردهای حاصل از آن، چندین روش را امتحان می‌کند. که در ادامه به برخی از این روش ها اشاره خواهیم کرد:

اسکن ام آر آی: ام ‌آر‌ آی (MRI) یک ابزار تشخیصی با دقت بالا است که می‌تواند در رفتن رباط صلیبی، پارگی مینیسک و یا شکستگی استخوان کشکک زانو را نشان دهد. در نتیجه مشکلاتی که می‌تواند موجب قفل شدن زانو شود، قابل تشخیص است.

عکس رادیولوژی: پزشک متخصص ارتوپد می‌تواند با کمک عکس رادیولوژی، آرتروز را تشخیص دهد. آرتروز یکی از دلایل قفل شدن زانو است.

مایع مفصلی: خونریزی مفصلی موجب ترشح زیاد مایع مفصلی می‌شود. پزشک با بررسی سطح گلبول‌های قرمز خون و همچنین بررسی گلبول‌های سفید خون می تواند میزان ترشح این مایع را اندازه گیری کند. همچنین سطح اسید اوریک برای تشخیص بیماری نقرس بررسی می‌شود.

بیشتر بخوانید:علت خشکی زانو

علائم قفل شدن زانو

 قفل شدن زانو می‌تواند با احساس درد همراه باشد اما برای شناسایی ابتلا به این عارضه باید با نشانه‌ها و علائم آن آشنایی داشته باشید. از جمله علائم قفل شدن زانو می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• احساس درد شدید زمان صاف کردن یا خم کردن زانو
• محدود شدن عملکرد زانو
• دردناک بودن زانو در هنگام لمس
• ثابت ماندن زانو در یک حالت خم شده
• عدم توانایی در صاف کردن زانو
• شنیده شدن صدای خرد شدن در زانو همراه با درد
• عدم توانایی ایستادن

بیشتر بخوانید: درد جلوی زانو از نشانه تا علت

درمان قفل شدن زانو

درمان قفل شدن زانو به دلیل و شدت آن بستگی دارد. اکثر افرادی که به این عارضه دچار شده‌اند با انجام درمان‌های مناسب بهبودی خود را به دست آورده اند در ادامه برخی از روش‌های درمانی قفل شدن زانو را می‌خوانید:

استراحت: استراحت کامل و خودداری از انجام  فعالیتی که به زانو فشار وارد می‌کند، می‌تواند به بهبودی قفل شدن زانو کمک کند. 

تمرینات کششی: تقویت عضلات زانو با انجام حرکات کششی ساده می‌تواند تا حد بسیاری علائم قفل شدن زانو را کاهش دهد.

کمپرس یخ: برای کاهش التهاب، تورم و درد در ناحیه زانو می‌توان از کمپرس یخ استفاده کرد.

درمان‌های پزشکی

فیزیوتراپی: تقویت و تثبیت زانو با پیگیری جلسات فیزیوتراپی می‌تواند مشکل قفل کردن زانو را برطرف کند.

استفاده از بریس: بریس نوعی آتل یا زانوبند است که می‌تواند حرکات زانو را کنترل کرده و از آن محافظت کند.

مصرف دارو: پزشک متخصص ممکن است برای کاهش التهاب و کنترل علائم قفل کردن زانو یک سری داروهای خوراکی یا تزریقی تجویز کند.

جراحی: جراحی؛ گزینه نهایی برای آسیب شدید زانو یا آرتریت است. با جراحی می‌توان غضروف زانو را ترمیم یا مفصل را به طور کامل تعویض کرد.

همچنین اگر دلیل قفل شدن زانو، شکستگی یا پارگی رباط‌ها باشد با انجام جراحی یا آرتروسکوپی زانو می‌توان این عارضه را درمان کرد.

سوالات متداول

نتیجه گیری

قفل شدن زانو یک عارضه شایع است که می‎تواند با دلایل مختلف رخ دهد. این عارضه با روش‌های متفاوتی با توجه به میزان شدت آسیبی که به زانو وارد شده است قابل درمان است اگر قفل شدگی زانوی شما با درد همراه است به پزشک متخصص ارتوپد مراجعه کنید تا درمان مناسب با توجه به وضعیت شما انتخاب شود.