مهم ترین مراقبت های بعد از جراحی تعویض مفصل زانو

زانو ها یکی از مهم ترین اعضای بدن است. این عضو مهم ممکن است دچار گرفتگی و یا خشکی شود که برای درمان این قبیل مشکلات لازم است تا فرد به متخصص ارتوپدی مراجعه کند. پزشک ابتدا سایر روش های درمانی را امتحان می کند، اما زمانی که هیچ یک از این روش ها تاثیرگذار نباشند، جراحی تعویض مفصل زانو انجام می شود. شایع ترین سن برای انجام جراحی، افراد بالای 50 سال است که به بیماری آرتروز زانو مبتلا هستند.

بعد از اتمام جراحی، بیمار به بخش منتقل می شود و معمولا صبح روز بعد، فیزیوتراپی ‌راه رفتن برای وی آغاز می شود. روز اول یا دوم پس از عمل امکان مرخص شدن از بیمارستان وجود دارد. مراقبت های بعد از جراحی در جلوگیری از عوارض ناشی از آن تاثیرگذار است. در این مطلب به برخی از مهم ترین مراقبت های پس از جراحی تعویض مفصل زانو اشاره خواهیم کرد.

جراحی تعویض مفصل زانو

جراحی تعویض مفصل زانو نوعی جراحی است که طی آن مفصل آسیب دیده زانو جایگزین می شود. درد شدید زانو ناشی از آسیب دیدگی، آرتروز، تصادف یا سایر بیماری های زانو می تواند بسیار آزار دنده باشد و دامنه حرکتی فرد را محدود کند. زمانی که این درد ها با سایر روش های درمانی رفع نشوند، جراحی تعویض مفصل زانو انجام می گیرد.

کاندیدا مناسب جراحی تعویض مفصل زانو

جراحی تعویض مفصل زانو می تواند برای افرادی که درد زانوی آنها بیش از حد تحمل است و با سایر روش های غیر جراحی رفع نمی شود گزینه ای مناسب باشد. کاندیدا مناسب برای جراحی تعوبص مفصل زانو معمولا افرادی هستند که:

• درد بی وقفه و شدید زانو را تحمل می کنند
• دچار محدودیت در حرکت هستند
• در همه حال زانو درد دارند
• درمان های دیگر مانند فیزیوتراپی مشکل آنها را رفع نکرده است

مراقبت های بعد از جراحی تعویض مفصل زانو

مراقبت های بعد از جراحی تعویض مفصل زانو در نتیجه حاصل از جراحی، بهبودی فرد و کاهش عوارض ناشی از جراحی تاثیر بسیاری دارد. در ادامه به برخی از مراقبت های اساسی بعد از جراحی تعویض مفصل زانو اشاره خواهیم کرد.

مراقبت های داخل منزل

حتما باید منزل خود را آماده کنید، یعنی تمام وسایل مورد نیاز خود را طوری قرار دهید که امکان دسترسی آن ها برای شما آسان باشد، همچنین برای نشستن حتما از صندلی استفاده کنید که برخاستن از آن یا نشستن روی آن به زانو ها فشار زیادی را وارد نکند.

هر چیزی در منزل که احتمال گیر کردن پا به آن وجود دارد مثل لبه فرش یا سیمی که ازجایی به جای دیگر کشیده شده باشد باید جمع آوری شود تا باعث زمین خوردن نگردد.

رعایت رژیم غذایی مناسب

بعد از جراحی حتما به این نکته توجه داشته باشید که رعایت تغذیه بعد از جراحی تعویض مفصل زنو از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. غذاهای سرشار از پروتئین بهترین گزینه برای مراقبت بعد از جراحی است. داروهایی که خون را رقیق می کنند مانند وارفارین باید با دقت و با دستور پزشک باشد. مصرف مایعات زیاد نقش بسیار مهمی در سرعت روند بهبودی شما دارد، همچنین سعی کنید به هیچ وجه دچار اضافه وزن نشوید چرا که افزایش وزن باعث بیشتر شدن فشار وارده به زانوها می شود.

مصرف 6 الی 8 لیوان آب در طول روز و مصرف مواد غذایی مانند گوشت، ماهی، غلات و مغز ها می تواند برای بهبودی فرد در این دوران مفید باشد.

انجام فیزیوتراپی

یکی از مهم ترین مواردی که باعث افزایش قوای عضلات می شود، انجام فیزیوتراپی توسط فیزیوتراپ صورت می گیرد. فیزیوتراپ فرد را در روند بهبود همراهی کرده و ورزش های مناسب را به او آموزش می دهد. از جمله ورزش هایی که قوای عضلات را بیشتر می کند شامل موارد زیر می باشد:

• تقویت عضله چهار سر ران: نحوه انجام این ورزش به این شکل است که ابتدا بیمار باید به پشت دراز بکشد و زانوهای خود را برای 5 ثانیه به تخت فشار دهد؛ یا درحالت خوابیده به پشت، اندام تحتانی را به صورتیکه زانو صاف باشد حدود ۳۰ سانتی متر از زمین بالا بیاورد وچند ثانیه نگهدارد.

• حرکت سرسره پاشنه: برای انجام ورزش ابتدا بیمار باید مانند روش قلبی به پشت دراز بکشد و زانوهای خود را صاف کند؛ بعد از آن سعی کند تا جایی که می تواند آن ها را جمع کند وبهتر است که کف پا از زمین جدا نشود. نگه داشتن زانو ها در وضعیت خم شده حتما 2 تا 3 ثانیه باشد.

• حرکت چهار سر ران کوتاه: برای انجام این حرکت می توانید از یک حوله و یا بطری کمک بگیرید، تا زانوهای خود را روی آن قرار دهید. بعد از قرار گیری زانو سعی کنید تا پاشنه پا را بالا نگه دارید نگه داری زانو در این حالت ۱۰ ثانیه باشد.

مصرف داروهای تجویز شده پزشک

پزشک متخصص بعد از جراحی به منظور کاهش درد داروهایی را برای بیمار تجویز می کند که تمامی آن ها باید به موقع و سر وقت مصرف شود، بعضی از داروها هستند مثل وارفارین که نقش رقیق کنندگی خون را داند و باعث می شود که خون لخته نشود. حتما به این نکته توجه داشته باشید که مصرف این دارو باید طبق نظر پزشک باشد.

مراقبت از زخم

همانطور که گفتیم جراح برای انجام عمل ابتدا برشی را روی پوست شما ایجاد می کند که باید حتما بعد از جراحی مراقبت های لازم از این قسمت انجام شود. یعنی پاسمان روی زخم باید به موقع تعویض شود در صورتی که بعد از استحمام محل زخم خیس شد حتما آن را خشک کنید و مجدد پانسمان کنید.

انجام ورزش های بدنی

ورزش های ساده مانند پیاده روی و یا شنا کردن بعد از جراحی تعویض مفصل زانو بسیار مناسب است. بعضی از ورزش ها نیاز به انجام فعالیت های بدنی زیاد دارند؛ مانند دویدن یا دوچرخه سواری که باید بعد از بهبودی کامل بیمار انجام شود. همچنین به این نکته توجه داشته باشید، بیمار تا زمانی که قوای بدنی خود را کاملا به دست نیاورده از رانندگی کردن اجتناب کند.

بیشتر بخوانید: ورزش های مناسب برای تقویت زانو

کاهش تورم محل جراحی

بعد از جراحی ممکن است زانو کمی متورم شود. برای کاهش این تورم می توانید از کمپرس یخ استفاده کنید. همچنین بالا نگه داشتن زانو ها نیز بسیار موثر است. اگر زانو های شما قرمز شده و یا ترشح می کند حتما پزشک خود را در جریان این موضوع قرار دهید؛ چرا که ممکن است نشانه عفونت محل جراحی باشد.

فیلم جراحی تعویض مفصل زانو

روند بهبود پس از جراحی

معمولا بیمار یک الی دو روز پس از جراحی در بیمارستان بستری است. در روز دوم بیمار می تواند کم کم فعالیت های جزئی مانند نشستن، باز کردن زانو، جابجایی و استفاده از توالت را بدون اینکه به زانو فشار وارد شود انجام دهد. در صورت مناسب بودن شرایط بیمار، معمولا پس از یک الی 3 روز مرخض می شود.

بعد از مرخصی

بعد از مرخص شدن بیمار، از روز سوم تا هفته سوم، روند مراقبت های لازم و فیزیوتراپی آغاز می شود. در این دوران بیمار می تواند تحت نظر فیزیوتراپیست و طبق برنامه ریزی، فعالیت های روزمره خود را از سر گیرد. در این دوران تورم و التهاب زانو به اوج خود می رسد. ممکن است به بیمار توصیه شود تا چند دقیقه در روز، یک بالشت زیر پای خود (نه زیر زانو) قرار دهد تا پا بالا تر از سطح قلب قرار گیرد.

راه رفتن پس از جراحی تعویض مفصل زانو

معمولا بعد از یک روز، بیمار می تواند راه رفتن خود را با اقدامات حمایتی و ابزار کمکی آغاز کند. درواقع راه رفتن در روند بهبودی فرد تاثیرگذار است و هرچه زودتر آغاز شود، گردش خون افزایش پیدا کرده و بهبود فرد نیز زودتر خواهد بود. راه کار های لازم برای راه رفتن بدون فشار امدن به زانو توسط پزشک و فیزیوتراپیست به شما آموزش داده خواهد شد.

درد بعد از جراحی تعویض مفصل زانو

درد بعد از جراحی مفصل زانو تا حدی طبیعی است. اما اگر این درد بیشتر از 3 ماه طول بکشد، ممکن است خطرناک باشد و یا نشانه درد های مزمن زانو باشد. درد شدید و طولانی مدت ممکن است نشان دهنده عفونت یا سایر مشکلات زانو باشد؛ بنابراین لازم است در صورت بروز درد های شدید و طولانی مدت به پزشک مراجعه کنید.