دکتر مهدی مقتدائی » استخوان و مفاصل » بیماری نکروز آواسکولار و نحوه تشخیص و درمان آن
مدت زمان مطالعه ۹ دقیقه

بیماری نکروز آواسکولار و نحوه تشخیص و درمان آن

اغلب شما شاید نام این بیماری را تا به حال نشنیده و نسبت به عوامل ایجاد این بیماری، پیشگیری، درمان، راه های مراقبت و بسیاری از موارد مشابه با این موضوع آشنایی کامل نداشته باشید. ما در این مقاله قصد داریم تا در خصوص بیماری نکروز آواسکولار یا پرتس برای شما صحبت کنیم و یک آشنایی نسبی در مورد این بیماری به شما داده شود. زمانی که بافت های استخوانی از بین بروند مرگ آن ها رخ می دهد، بروز این بیماری می تواند منجر به شکستگی جزئی استخوان ها شود، که نهایتا باعث از بین رفتن استخوان ها می شود. در صورتی که به شکستگی استخوان یا حتی دررفتگی استخوان دچار شده باشید خونرسانی در آن بخش دچار اختلال می شود. امکان بروز این بیماری در تمامی افراد وجود دارد، یعنی نمی توان گفت که شامل بعضی از افراد می شود. در حالت کلی باید گفت که بیماری نکروز آواسکولار یا پرتس بیشتر کودکان الی 4 الی 10 سال رخ می دهد.

نکروز آواسکولار

علت ایجاد نکروز آواسکولار

در خصوص علت ایجاد این بیماری باید گفت که قطع و یا حتی کاهش جریان خون می تواند علت بروز این بیماری باشد، عدم خونرسانی به استخوان می تواند دلایل مختلفی داشته باشد. که برخی از آن ها عبارتند از:
آسیب دیدن استخوان و مفصل: شاید شما نیز در طول زندگی خود دچار دررفتگی مفاصل شده باشید، در صورت بروز این مشکل بافت های اطراف به دلیل داشتن رگ های خونی دچار آسیب دیدگی می شوند. باید به این نکته اشاره کرد که بیماران سرطانی چون برای درمان از اشعه ایکس استفاده می کنند، برخورد این اشعه می تواند منجر به ضعیف شدن استخوان ها و رگ های خونی شود.
بیماری خاص: کم خونی در استخوان ها می تواند در اثر داشتن برخی از بیماری ها باشد، ولی این موضوع عمومی نیست یعنی ممکن است در افراد مختلف علت بروز بیماری کاملا متفاوت باشد.
تجمع چربی در رگ های خونی: وجود چربی در رگ ها می تواند باعث مسدود شدن رگ های خونی شود، در صورتی رگ ها دچار چنین مشکلی شوند در نتیجه خونرسانی به استخوان را کاهش و یا حتی به طور کامل قطع می کند.

بیشتر بخوانید: انحراف چرخشی اندام های تحتانی

علائم نکروز آواسکولار یا پرتس

هر بیماری می تواند از علائمی برخوردار باشد که نشان دهنده آن بیماری می باشد، از ابتدایی ترین علائم بیمای پرتس می توان به ایجاد تغییراتی در راه رفتن یا دویدن کودک اشاره کرد. که در زمان انجام فعالیت های بدنی مثل ورزش کردن آن را به سبک خاصی انجام می دهد یا حتی راه رفتن آن به صورت لنگ لنگان می باشد.
از جمله علائم ابتلا به بیماری پرتس (نکروز آواسکولار) می توان به موارد زیر اشاره کرد:
-داشتن درد از ناحیه مفصل ران یا از دیگر قسمت های پا یا زانو
ایجاد درد زمان انجام فعالیت های بدنی که در زمان استراحت کمتر می شود.
اسپاسم عضلانی
در صورتی که به بیماری نکروز آواسکولار مبتلا شده باشید ممکن است که در اوایل بیماری هیچ گونه دردی نداشته باشید، ولی رفته رفته علائم آن بیشتر می شود، یعنی ممکن است در اثر وارد شدن فشار به مفاصل درد یا حتی در زمان استراحت احساس درد داشته باشید. درد حاصل از این بیماری می تواند خفیف و یا شدید باشد، ولی بروز آن یکدفعه و ناگهانی نمی باشد بلکه رفته رفته اتفاق می افتد.

عوامل ایجاد بیماری

بیماری های مختلف در اثر عوامل مختلف بروز پیدا می کنند، بیماری نکروز آواسکولار نیز از این قاعده مستثنی نیست، چون به شکل ناخودآگاه ایجاد نمی شود بلکه دلایل مختلفی منجر به بروز آن می شود، این عوامل عبارتند از:
آسیب دیدگی: زمانی که در ناحیه ی مفاصل خود دچار شکستگی و یا حتی دررفتگی شوید، بروز این مشکل خونرسانی در این مناطق را کاهش می دهد و یا حتی قطع می کند.
مصرف الکل: مصرف مدام این ماده می تواند باعث اجتماع چربی در رگ ها شود.
داروی بیس فسفونات: استفاده مدام از این دارو می تواند پوکی استخوان در ناحیه فک را به همراه داشته باشد. شاید با گفتن چنبن حرفی دچار نگرانی شوید ولی بروز این عارضه خیلی کم است و بیشتر در افرادی که تحت شیمی درمانی هستند و دوز بالایی از این دارو را مصرف می کنند مشاهده شده است.

راه های تشخیص بیماری پرتس

در صورتی که هر کدام از علائم گفته شده در مورد بیماری پرتس را در کودک خود مشاهده کردید سریعا به یک پزشک متخصص ارتوپدی مراجعه کنید تا اقدامات درمانی سریعا پیش گرفته شود.
در ابتدا برای تشخیص این بیماری نیاز است تا بیمار معاینه شود اغلب اوقات ممکن است در زمان معاینه بیمار کمی درد را احساس کند. بعد از معاینه کامل بیمار به منظور تشخیص رادیوگرافی ساده پیشنهاد می شود تا از این طریق بتوان مشخص کرد که آیا بیماری پیشرفت کرده است تا خیر.
با انجام رادیوگرافی ساده میزان تغییر در تراکم در بخشی یا تمام استخوان ران قابل مشاهده می باشد علاوه بر آن بعد از چند ماه نیز ممکن است تغییر شکل استخوان ران دیده شود.
در نهایت پزشک از طریق انجام رادیو گرافی های سریالی که از لگن انجام می شود وضعیت استخوان سر ران و همچنین میزان درگیری ان را تشخیص دهد.

راه-های پیشگیری از بیماری نکروز

بیشتر بخوانید: مفصل شارکو یا نوروپاتیک چیست؟

راه های پیشگیری از بیماری نکروز آواسکولار

عوامل مختلفی وجود دارند که می تواند احتمال ابتلا به این بیماری را کاهش دهد، که شامل موارد زیر می شود.
اگر الکل مصرف می کنید باید مصرف آن را قطع کنید، یکی از دلایلی که منجر به ایجاد نکروز آواسکولار می شود همین ماده است، چرا که مصرف مدام آن باعث اجتماع چربی در رگ ها و در نهایت عدم خونرسانی به اسخوان ها می شود.
کلسترول خون باید پایین باشد، چون منجر به مسدود شدن عروق می شود در نتیجه این موضوع خونرسانی را به استخوان دچار مشکل می کند.
در مصرف استروئید ها حتما احتیاط داشته باشید، درصورتی که از دوز بالای این دارو را مصرف می کنید حتما پزشک خود را در جریان این موضوع قرار دهید.
اگر ازدخانیات مثل سیگار استفاده می کنید، حتما مصرف آن را قطع کنید چرا که درصد مبتلا شدن به این بیماری را افزایش می دهد.

بیشتر بخوانید: هالوکس والگوس و روش های درمان آن

درمان بیماری نکروز آواسکولار

یکسری از بیماری های هستند که با بیماری نکروز آواسکولار رابطه مستقیم دارد مانند: پانکراتیک، دیابت، وچر، کم خونی داسی شکل، ایدز، لوپوس اریتماتوی سیستمیک هدف از درمان بیماری های مختلف از جمله بیماری نکروز جلوگیری از آسیب بیش از اندازه به استخوان و یا نابودی آن است. از جمله روش درمانی که شامل جراحی و غیر جراحی می شود به شرح زیر می باشد:

درمان غیر جراحی

ابتدایی ترین روش درمان برای این مشکل استفاده از بریس برای زانو می باشد، نحوه استفاده از آن هم به این شکل است که باید در قسمت لگن یا ران بیمار بسته شود. از جمله ویژگی این روش درمانی فاصله دادن ران از یک دیگر و قرارگیری بهتر استخوان ران در داخل حفره استابولوم می باشد.
در صورتی که در حفره استابولوم استخوان ران به درستی قرار گرفته باشد محافظت از آن هم به خوبی انجام می شود انجام این کار باعث شده تا میزان درصد تغییر استخوان ران به صفر برسد تا حتی کمتر شود.

روش جراحی

در صورتی که روش های غیر جراحی (بریس) در روند درمانی بیماری موثر نباشد متخصص ارتوپدی انجام جراحی را پیشنهاد می دهد. در زمان انجام جراحی استخوان ران بریده می شود، تا از این طریق بتوان سر استخوان ران را درون حفره استابولوم قرار داد. انجام این جراحی باعث شد تا از تغییر شکل استخوان جلوگیری شود.
در زمان انجام این جراحی برای نگه داشتن استخوان در جای خود از پیچ و صفحات استفاده می شود که بعد از بهبودی کامل بیمار برداشته می شود.
در بعضی از مواقع ممکن است مفصل برای اینکه مجدد تنظیم شود استخوان ران برداشته شود، یا نیاز باشد که سوکت عمیق تر شود چرا که در زمان بهبودی استخوان ران کاملا بزرگ و در نتیجه به خوبی قرار داده نشود.

زمانی که جراحی به اتمام رسید پای کودک برای ترازبندی دورن گچ قرار داده شود. بعد از گذشت مدتی از جراحی زمانی که دوره نقاهت بیمار سپری شد گچ پا برداشته می شود.
برای اینکه دامنه حرکتی کودک بازگردانده شود انجام فیزیوتراپی ضروری می باشد، علاوه بر آن برای اینکه فشار زیادی که مفصل ران وارد نشود می توان از عضا یا واکر استفاده کرد.

سوالات متداول

دکتر مهدی مقتدایی

متخصص ارتوپد، فلوشیپ جراحی زانو
دکترای حرفه ای: پزشکی عمومی از دانشگاه علوم پزشکی تهران 1378
دکترای تخصصی: رتبه اول بورد ارتوپدى كشور دانشگاه علوم پزشكى تهران ١٣٨٤
فلوشیپ: جراحی زانو از دانشگاه علوم پزشکی ایران

برچسب ها:
مقالات مرتبط
علت بروز زانو درد در جوانی

علت بروز زانو درد در جوانی

زانو درد در جوانی معمولاً به وضعیتی اشاره دارد که فرد جوان به دلایل مختلف از جمله فعالیت‌های ورزشی یا زندگی روزمره، درد و...

پرسش و پاسخ تکمیلی

سوالات شما در اسرع وقت پاسخ داده شده و از طریق ایمیل اطلاع رسانی خواهد شد

0 دیدگاه
یک دیدگاه بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

تماس سریع با پزشک