مفصل شارکو (مفصل نوروپاتیک) چیست؟

اعصاب مرکزی و محیطی در بدن انسان ها وظیفه کنترل حرکت اعضا را در بدن به عهده دارد، بروز تمامی این حس ها توسط سیگنال های عصبی می باشد. به عنوان مثال داشتن حس درد نیز جزء پیام هایی می باشد که توسط مغز صادر و به اندام های آسیب دیده می رسد. نکته ی بسیار حائز اهمیت این است که این سیگنال ها در بیماری های مختلف ممکن است از بین رفته باشد و باعث شود که فرد درد خاصی را احساس نکند، یعنی زمانی که درد در مچ پا احساس نشود به آن مفصل نوروپاتیک یا مفصل شارکو می گویند، در خصوص این عارضه باید بگوییم که بیشتر بافت نرم، استخوان یا مفاصل پا را درگیر می کند. اگر در مورد بیماری مفصل شارکو اطلاعات ندارید حتما این مقاله را تا انتها بخوانید.

بضی از افراد هستند که دچار بی حسی در قسمت های پایینی پا یا ساق پا هستند به این عارضه در علم پزشکی مفصل شارکو یا مفصل نوروپاتیک می گویند. بیماری نوروپاتی ممکن است با بیماری های دیگری نیز در ارتباط باشد که شامل:

دیابت

سلفیس

فلج اطفال

بیماری پارکینسون

ایدز

جذام

این عارضه در سه مرحله می تواند رخ دهد که عبارتند از:

مرحله اول: تخریب آهسته مفصل

در این مرحله فرد در مچ پای خود علائمی چون قرمزی و تورم را خواهد داشت علاوه بر آن ممکن است در زمان لمس نیز فرد گرمایی را در این ناحیه احساس کند. در این مرحله بخش های داخل مفصل و استخوان ها دچار شکستگی می شوند بروز چنین مشکلی بی ثباتی و در نهایت عدم استحکام در پاها را به همراه خواهد داشت. در صورت نداشتن استحکام در مفاصل استخوان‌های  پا دررفتگی رخ می دهد که به مرور زمان قوس پا از بین رفته و صاف می شود.

مرحله دوم: اصلاح و بهبودی

در این مرحله بدن شروع به ترمیم بافت آسیب دیده می کند، در نتیجه التهاب و تورم نیز کمتر می شود. در حالت کلی باید بگوییم که تخریب مفصل و استخوان ها متوقف شده و به سمت بهبودی می رود.

مرحله سوم: بازسازی

در این مرحله مفاصل و استخوان کف پا بهبود یافته ولی پا حالت اولیه خود را ندارد که به مرور زمان به حالت اولیه خود باز نخواهد گشت. زمانی که پا حالت اولیه خود را نداشته باشد در زمان ایستادن یا راه رفتن فرد دچار مشکل می شود علاوه بر آن ممکن است منجر به ایجاد زخم نیز شود.

بعضی از مواقع نمی توان مفصل شارکو را در همان مرحله اول تشخیص داد، یعنی رادیولوژی آسیب را به خوبی تشخیص نمی دهد. به همین منظور اولین کاری که شما باید انجام دهید این است که حتما پزشک خود را در جریان این موضوع قرار دهید که ممکن است مبتلا به بیماری مفصل شارکو شده باشید.

زمانی که تغییرات در مفصل یا استخوان پا زیاد باشد می توان از طریق تصویر برداری ایکس آن ها را تشخیص داد. ولی جدای تصویر برداری پزشک از طریق معاینه فیزیکی نیز می تواند بیماری را تشخیص دهد.

در صورتی که پزشک تشخیص دهد که شما به بیماری مفصل شارکو مبتلا هستید از روش های درمانی مختلفی به منظور درمان می توان استفاده کرد که عبارتند از:

درمان غیر جراحی

• درمان مفصل شارکو در هر مرحله کاملا متفاوت می باشد، معمولا در مرحله اول بیماری نباید خیلی به پاها فشار وارد کرد. به منظور جلوگیری از فشار می توانید از اتل یا پا بند استفاده کنید تا فرم آن دچار تغییر نشود علاوه بر آن بتوان از پاها نیز محافظت کرد.

• بهتر است تا در این مرحله برای اینکه به پا فشار زیادی وارد نشود از عصا یا صندلی چرخ دار استفاده کرد. این کار باعث شده تا مفاصل پا از لحاظ ساختاری دچار تغییر نشود. در صورتی که با رعایت تمامی این موارد بیماری هنوز کنترل نشده باشد متخصص ارتوپدی انجام جراحی را پیشنهاد می دهد.

بیشتر بخوانید: بیماری نکروز آواسکولار و نحوه درمان آن

درمان به روش جراحی

اگر ناپایداری پا بیش از اندازه باشد که نتوان از آن محافظت کرد باید جراحی انجام داده شود. از جمله انواع روش های جراحی مفصل شارکو عبارتند از:

جراحی استئوتومی زانو: در این جراحی استخوان کف پا کوتاه یا بلند می شود، این کار باعث شده تا تراز و توانایی آن در حمایت از مفاصل نیز کاملا تغییر کند.

پروتز عضو مصنوعی: در این روش جراحی از مچ به پایین پا برداشته شده و مفصل مصنوعی جایگزین آن می شود.

فیوژن مچ پا: در این روش جراحی به منظور پیشگیری از دفورمیتی بیشتر بوسیله پیچ یا میله مفصل خشک می شود تا از حرکت پا جلوگیری شود.

اگزستکتومی: هدف از انجام این جراحی برداشت برجستگی های کف پا (پلانتار) می باشد، که می تواند منجر به زخم شود.

سوالات متداول