پارگی مینیسک زانو ازجمله شایع ترین آسیب های زانو است. ورزشکاران، به ویژه کسانی که ورزش های تماسی انجام می دهند، در معرض پارگی مینیسک زانو قرار می گیرند. با این حال هر فرد در هر سنی می تواند دچار پارگی مینیسک شود. در واقع منظور از پارگی غضروف زانو، پارگی مینیسک زانو است. در این مطلب قصد داریم تا پارگی مینیسک را مورد بررسی قرار دهیم.
آناتومی زانو
مفصل زانو یکی از پیچیده ترین مفاصل بدن است. برای تشکیل مفصل زانو سه استخوان به نام استخوان ران (فمور)، درشت نی (تیبیا)، کاسه زانو (کشکک زانو، پاتلا) به هم متصل می شوند. دو قطعه غضروف بین استخوان ران و استخوان درشت نی، به عنوان ضربه گیر عمل می کنند که به آن ها مینیسک گفته می شود. مینیسک ها بسیار محکم و لغزنده هستند و به استحکام و پایداری مفصل کمک کنند. پارگی مینیسک زانو با توجه به شکل ظاهری و همچنین محل پارگی آن تشخیص داده می شود.
علت پارگی مینیسک زانو
پارگی مینیسک زانو اغلب در حین ورزش اتفاق می افتد. بازیکنان ممکن است با اسکات و پیچ خوردن زانو دچار پارگی مینیسک شوند. گاهی تماس مستقیم مانند تکل رفتن نیز موجب پارگی مینیسک می شود.
افراد مسن بیشتر دچار پارگی مینیسک تخریبی می شوند. غضروف ها به مرور ضعیف و نازک می شوند و بافت های فرسوده و نازک بیشتر مستعد پارگی هستند. هر چه سن بالا می رود، احتمال بروز پارگی بیشتر می شود. گاها ممکن است هنگام بلند شدن از صندلی، این آسیب اتفاق بیفتد.
علائم پارگی مینیسک زانو
هنگام پارگی مینیسک ممکن است صدایی از داخل زانو شنیده شود، بسیاری از افراد می توانند بر روی زانو آسیب دیده راه بروند. بسیاری از ورزشکاران قادر به ادامه بازی با پارگی مینیسک هستند. زانو طی دو تا سه روز به تدریج سفت و متورم می شود.
شایعترین علائم پارگی مینیسک عبارتند از:
• درد
• سفتی و تورم
• گرفتن یا قفل شدن زانو
• قادر نبودن به تکان دادن زانو
بدون درمان، ممکن است قسمتی از مینیسک شل شود و به سمت مفصل حرکت کند، این موضوع می تواند منجر به لغزش، شنیدن صدا یا قفل شدن زانو شود.
درمان پارگی مینیسک زانو
نحوه درمان پارگی مینیسک توسط جراح ارتوپدی، بستگی به نوع پارگی، اندازه و محل آن خواهد داشت. یک سوم قسمت خارجی مینیسک دارای جریان خون کافی است. پارگی در ناحیه “قرمز” ممکن است خود به خود بهبود یابد یا اغلب با جراحی قابل ترمیم است. پارگی طولی نمونه ای از این پارگی است. درعوض، دو سوم قسمت داخلی مینیسک فاقد جریان خون است. پارگی در قسمت “سفید” بدون مواد مغذی خون قابل ترمیم نیست.
اغلب پارگی های حاد و دردناک در غضروف های نازک و فرسوده اتفاق می افتد، زیرا این نواحی توانایی رشد دوباره ندارند. معمولاً پارگی در این قسمت ها با جراحی بریده می شود. علاوه بر نوع پارگی، سن، میزان فعالیت و هرگونه آسیب دیدگی مربوط به مینیسک زانو در روند درمان نقش دارد.
بیشتر بخوانید: کیست مینیسک زانو چیست و چگونه درمان می شود؟
درمان پارگی مینیسک بدون جراحی
اگر پارگی مینیسک جزئی و در لبه خارجی آن باشد، برای ترمیم نیازی به جراحی نیست. تا زمانی که علائم طولانی مدت نشده و زانو ثابت است برای درمان نیازی به جراحی نخواهد بود.
- استراحت کردن: از فعالیتی که موجب آسیب شده است، فاصله بگیرید و مدتی استراحت کنید. ممکن است پزشک برای جلوگیری از افتادن وزن بر روی زانو استفاده از عصا را توصیه کند.
- استفاده از کمپرس یخ: چند بار در روز به مدت 20 دقیقه ازکمپرس یخ استفاده کنید. یخ را مستقیماً بر روی پوست قرار ندهید.
- بانداژ یا فشردن: برای جلوگیری از تورم و از دست دادن خون اضافی، از بانداژهای کشی و الاستیک استفاده کنید.
- بالا نگه داشتن پا: برای کاهش تورم هنگام استراحت دراز بکشید و پاهایتان را بالاتر از سطح قلب قرار دهید.
- مصرف داروهای ضد التهابی و غیر استروئیدی: داروهایی مانند آسپرین و ایبوپروفن موجب تسکین درد و کاهش تورم می شوند
جراحی ترمیم پارگی مینیسک توسط دکتر مهدی مقتدایی
درمان با استفاده از جراحی
اگر با درمان غیر از جراحی، علائم شما ادامه پیدا کرد، ممکن است پزشک، جراحی آرتروسکوپی را پیشنهاد کند.
جراحی آرتروسکوپی زانو
جراحی آرتروسکوپی زانو یکی از شایع ترین روش های جراحی است. دراین روش یک دوربین مینیانوری از طریق یک برش کوچک وارد زانو می شود و نمایی واضح از آن را نشان می دهد. جراح ارتوپدی وسیله های کوچک جراحی از طریق برش های دیگر را وارد می کند تا پارگی را درمان یا ترمیم کند.
مینیسکتومی پارشیال
در این روش، بافت آسیب دیده مینیسک برش داده شده و ترمیم می شود.
ترمیم مینیسک
برخی از پارگی های مینیسک را می توان با بخیه زدن قسمت پاره شده ترمیم کرد. درمان موفق بستگی به نوع پارگی و همچنین وضعیت کلی مینیسک آسیب دیده دارد. دوره نقاهت برای ترمیم بسیار طولانی تر ازروش مینیسکتومی است.
دوره نقاهت پس از جراحی
پس از بهبودی، پزشک تمرینات توانبخشی را تجویز می کند. برای بازگرداندن تحرک و قدرت زانو ورزش کردن ضروری است. برای بهبودی دامنه حرکتی خود ،تمریناتی را انجام دهید. تمرینات تقویتی به تدریج به برنامه توانبخشی اضافه می شوند. در اکثر موارد، توانبخشی می تواند در خانه انجام شود، ممکن است پزشک فیزیوتراپی را برای شما تجویز کند. زمان توان بخشی برای ترمیم پارگی مینیسک حدودا 3 ماه است اما برای مینیسکتومی زمان کمتری، حدودا 3 الی 4 هفته لازم است.
کلام آخر
پارگی مینیسک زانو یکی از شایع ترین آسیب های زانو است. اغلب بیماران می توانند با تشخیص به موقع، درمان و توانبخشی به توانایی های قبل از آسیب برگردند. بعد از دیدن علائم پارگی مینیسک زانو هرچه سریع تر به پزشک متخصص ارتوپدی مراجعه کنید تا در اسرع وقت درمان شود.
آرتروز زانو به عنوان یک بیماری التهابی مزمن، اغلب با درد، سفتی و کاهش حرکت در زانو همراه است. درمان آرتروز زانو به دو دسته درمان‌های غیر دارویی و درمان‌های دارویی تقسیم می‌شود.